KVKK kapsamında çocuk doktorları, hasta bilgilerini işlerken özel bir hassasiyet göstermek zorundadırlar zira çocukların verileri özel nitelikli kişisel veri kabul edildiği için sıkı güvenlik tedbirleri uygulanmalıdır.
Örnek olarak Ayşe adlı bir çocuk doktorunun günlük pratiğinde karşılaşabileceği KVKK durumlarını birlikte inceleyelim.
ÇOCUK DOKTORU AYŞE’NİN KVKK UYGULAMALARI
1. Hasta kayıt ve muayene süreci
Dr. Ayşe, kendine ait özel kliniğinde çalışan bir çocuk doktorudur. Yeni gelen bir hastanın annesi, çocuğunun sağlık sorunları için kliniğe başvurur. KVKK’ya göre muayene öncesinde çocuğun ailesine özellikle hukuken veli sıfatını haiz kişi veya kişilere aydınlatma metni sunulmalı,çocuğun sağlık verilerinin nasıl işleneceği, kimlerle paylaşılabileceği hakkında bilgi verilmeli,hasta kaydı oluşturulurken yalnızca gerekli bilgiler alınmalıdır. Aydınlatma yapılmadan çocuğun bilgileri kaydedilirse KVKK’ya aykırılık oluşur. Yine aynı şekilde gereksiz bilgiler talep edilirse de KVKK’ya aykırılıktan bahsedilebilecektir. Örneğin anne-babanın maaş bilgileri gibi gereksiz ve fazla veri işleme yasağına aykırı olur.
2. Çocuğun Sağlık Verilerinin İşlenmesi ve Açık Rıza
Dr. Ayşe muayne sırasında çocuğun özel bir gıda alerjisi olduğunu öğrenir ve bu bilgiyi dosyasına kaydeder. Bu durumda, sağlık verileri,tıbbi teşhis ve tedavi amacıyla kaydedildiği için açık rıza almaya gerek yoktur. Ancak bu bilgilerin başka bir doktor veya kurumla paylaşılması gerektiğinde veliden açık rıza alınmalıdır. Örneğin eğer Dr. Ayşe çocuğun sağlık verilerini sigorta şirketi ile paylaşmak durumunda ise velilerden açık rıza almalıdır.
3. WhatsApp veya Telefon ile Bilgi Paylaşımı
Dr. Ayşe bazı ebeveynlerin WhatsApp üzerinden çocuklarının tahlil sonuçlarını kendisine göndermek istediğini fark eder. Bu durumda, hasta bilgilerinin güvenli kanallar üzerinden paylaşılmasına dikkat etmeli, ebeveynlere sağlık bilgilerini şifreli e-posta veya güvenli hasta portalı üzerinden iletmeleri önerilir. Hasta bilgileri kontrolsüz ve güvensiz kanallardan paylaşılırsa veri ihlali riski doğar.
4. Çocukların Fotoğraf veya Videolarının Paylaşılması
Dr. Ayşe kliniğin sosyal medya hesabında gelen hastalarına ait bir fotoğraf paylaşmayı düşünür. Bu durumda çocuğun fotoğrafının paylaşılması için açık rıza alınmalıdır. Açık rıza metninde fotoğrafın hangi platformda hangi amaçla paylaşılacağı özellikle belirtilmeli ve başka bir amaçla kullanılmamalıdır. Eğer ebevenynin açık rızası olmadan çocuğun fotoğrafı sosyal medyada paylaşılırsa KVKK ihlali oluşur ve çok ciddi cezalar gündeme gelebilir.
5. Hasta Kayıtlarının Saklanması ve Silinmesi
Dr. Ayşe’nin kliniğinde birçok hasta dosyası bulunmaktadır. KVKK uyarınca gereksiz verilerin bulundurulmaması ve zamanında silinmesi zorunludur.
Hasta dosyaları sağlık mevzuatına uygun süre boyunca saklanmalı,işleme amacı sona erdiğinde veriler silinmeli veya anonim hale getirilmelidir. Fiziksel dosyalar güvenli arşivlerde tutulmalı ve yetkisiz kişilerin erişimi engellenmelidir. Fiziksel dosyalar güvenli bir şekilde imha edilmezse veri ihlali riski doğar.
ÇOCUK DOKTORLARI İÇİN KVKK UYUM ÖNERİLERİ
– Aydınlatma metni hazırlanmalı ve ebeveynlere sunulmalı
– Açık rıza gerektiren durumlar belirlenmeli ve yazılı açık rıza alınmalı
– Hasta bilgileri güvenli ortamlarda saklanmalı
– Hasta kayıtları belirli süre sonunda güvenli biçimde imha edilmeli
Sonuç olarak KVKK’ya uyumlu çalışmak hem hasta bilgilerinin güvenliğini sağlar hem de doktorları olası cezai yaptırımlardan korur.
